Tiền gửi tiết kiệm chảy mạnh sang Trái phiếu, Giới đầu tư kỳ vọng Trái phiếu Chính phủ sẽ tăng trong thời gian tới

Lãi suất huy động tiền gửi giảm 1,5 - 2,5 điểm phần trăm/năm trong hơn 1 năm qua, xuống mức thấp nhất trong 10 năm trở lại đây cộng thêm diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 được cho là nguyên nhân chính tác động đến sự dịch chuyển dòng tiền sang kênh trái phiếu

Trái phiếu – Kênh đầu tư hấp dẫn

Số liệu thống kê cho thấy, có 55,6% lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành trong nửa đầu năm 2021 là do các ngân hàng và công ty chứng khoán nắm giữ. Cụ thể, các ngân hàng thương mại mua 44.400 tỷ đồng, chiếm 21,3%; các công ty chứng khoán mua 71.700 tỷ đồng, chiếm 34,4%.

Thực tế, lãi suất tiền gửi tại ngân hàng và lãi suất trái phiếu doanh nghiệp đang “vênh” đáng kể. Mặt bằng lãi suất huy động tiền gửi bằng VND ở mức 0,1 – 0,2%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 2,85 – 4%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng trở lên; 3 – 4%/năm đối với kỳ hạn 3 tháng; 4 – 6,25%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn 6 tháng; 4 – 6,4% đối với tiền gửi có kỳ hạn 9 tháng; 4,7 – 6,8%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn 12 tháng.

Nhìn chung, lãi suất huy động giảm 1,5 – 2,5 điểm phần trăm/năm trong hơn 1 năm qua, xuống mức thấp nhất trong 10 năm trở lại đây. Với mức lãi suất thấp, huy động vốn của các tổ chức tín dụng tính đến 21/6/2021 chỉ tăng 3,13% so với mức tăng 4,35% của cùng kỳ năm 2020.

Trong khi đó, lãi suất bình quân của trái phiếu doanh nghiệp (trừ trái phiếu ngân hàng) trong quý II/2021 là 9,95%/năm, giảm 0,33 điểm phần trăm/năm so với quý I/2021, nhưng các doanh nghiệp phát hành được 97.000 tỷ đồng, tăng 21% so với cùng kỳ năm 2020 và gấp 2,7 lần giá trị phát hành trong quý I/2021.

Tính cả trái phiếu ngân hàng thì các doanh nghiệp phát hành được 208.900 tỷ đồng trái phiếu trong nửa đầu năm 2021, tăng 18,3% so với cùng kỳ 2020. Trong tháng 7, có thêm gần 26.200 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp được phát hành, lũy kế 7 tháng đầu năm nay đạt 235.094 tỷ đồng, tăng gần 31% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trái phiếu Chính phủ được kỳ vọng tăng trong thời gian tới

Dịch COVID-19 diễn biến phức tạp có thể khiến tín dụng tăng trưởng chậm lại những tháng cuối năm nên các ngân hàng sẽ tạm thời chuyển nguồn vốn nhàn rỗi sang kênh trái phiếu Chính phủ với các kỳ hạn phù hợp.

Bên cạnh đó, để hỗ trợ cho hoạt động giải ngân đầu tư công, lượng phát hành trái phiếu Chính phủ trong thời gian tới được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng. Trong ngắn hạn, lãi suất trái phiếu Chính phủ bị chi phối bởi tin đồn và kỳ vọng của nhà đầu tư. Thực tế đến giữa tháng Tám này, phát hành trái phiếu Chính phủ đạt khoảng 56% kế hoạch năm là con số khá tích cực. Năm nay, nhu cầu trái phiếu Chính phủ vẫn cao và có khả năng đạt được mục tiêu phát hành.

Kho bạc Nhà nước cho biết vốn trái phiếu Chính phủ được huy động phù hợp với nhu cầu, tiến độ sử dụng vốn của ngân sách và tình hình thị trường đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn vay. Dự kiến tổng vốn ngân sách Nhà nước thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn giai đoạn 2021-2025 là 2,87 triệu tỷ đồng, tương ứng nhu cầu vốn là 574 tỷ đồng/năm.

Các chuyên gia cũng nhận định, mục tiêu phát hành 350.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ năm 2021 có thể đạt được và Kho bạc Nhà nước sẽ tập trung phát hành trái phiếu Chính phủ có kỳ hạn dài với chi phí huy động vốn hợp lý. Việc này tạo điều kiện cho Chính phủ tăng vay nợ tại thị trường trong nước, giảm vay nợ nước ngoài. Qua đó, tối đa hóa việc sử dụng nguồn lực trong nước.

Tín hiệu thị trường cho thấy, nhu cầu đầu tư trái phiếu Chính phủ ở mức cao và hoàn toàn có thể hấp thụ được khối lượng phát hành như dự kiến. Do đó, thanh khoản từ hệ thống ngân hàng đối với trái phiếu doanh nghiệp nhiều khả năng vẫn sẽ ổn định và dồi dào.

Phía Kho bạc Nhà nước cho biết việc phát hành trái phiếu Chính phủ cần đáp ứng yêu cầu đủ nguồn vốn cho ngân sách Nhà nước; gắn huy động vốn với tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Từ đó, đảm bảo vốn vay được sử dụng không lãng phí, tăng hiệu quả sử dụng vốn vay, hiệu quả quản lý nợ công.

Bên cạnh đó, phát hành trái phiếu Chính phủ phải phù hợp với nhu cầu các nhà đầu tư trên thị trường, duy trì lượng hàng hóa và hướng thị trường trái phiếu Chính phủ trở thành thị trường chuẩn, tham chiếu cho các thị trường vốn khác./.